Inmiddels viert mijn boek Zomernacht al haar vierde verjaardag. Zo’n beetje op de kop af is het precies vier jaar geleden dat ik met een schrijfblokje in het zonnetje op het gras van het Noorderplantsoen ging zitten en de eerste verhaallijnen op papier verschenen. Onder de werktitel Het Tweede Seizoen, toen nog. Eerste zin: ‘Het verhaal speelt zich af in de verre toekomst, vele jaren en generaties vanaf nu.’ Niet echt een literair hoogstandje, maar een mooi begin. 

Ik had de avond ervoor tranen met tuiten gehuild tijdens het plot van Samensmelting, het laatste boek van de Divergent-serie van Veronica Roth. En ik kreeg het de hele nacht en de daaropvolgende dag niet uit mijn hoofd: dit kon ik ook. Dit móést ik ook kunnen. Een meeslepend verhaal schrijven over een jong meisje in een post-apocalyptische wereld. Ik weet niet waarom dat nou net mijn uitgangspunt werd, ik denk omdat ik mezelf al jaren onderdompel in soortgelijke verhalen. Ik wist zeker dat het zoiets moest worden. Toen kwam de echt moeilijk te beantwoorden vraag. Wat zou de moeite van het vertellen waard zijn? Een wereld waar liefde verboden was? Dat bestond al in de Delirium-serie van Lauren Oliver. Een wereld waar een meisje een moordzuchtige en masochistische regering omver wil werpen? Been there, done that: Hongerspelen-trilogie van Suzanne Collins. Een hoofdpersoon waarvan de aanrakingen giftig en pijnlijk zijn? Tuurlijk, dat had Tahereh Mafi al gedaan in de Touching Juliette serie.

Die ene middag fietste ik naar huis. Door het zonovergoten Noorderplantsoen – het mooiste stukje groen van Groningen. En ineens had ik het: wat nou als er een toekomstige wereld zou zijn waar de bevolking verdeeld werd over de winter en de zomer? De Winterlingen en de Zomerlingen werden als vanzelf geboren. De problemen waar een antwoord op gevonden moest worden, stapelden zich op. Hoe klote zou het wel niet zijn wanneer ik nooit het gevoel zou kennen van die vroege zonder-jas-naar-buiten ochtenden? Of hoe vreselijk zou het wel niet zijn wanneer ik nooit het alleen-op-de-wereld-gevoel van nachtelijke sneeuwwandelingen zou kennen? Wauw! Dat zou absoluut de moeite van het vertellen waard zijn.

Herschrijven, herschrijven en nog eens herschrijven

Eerste versies werden geschreven en herschreven. En nog een keer herschreven. Er werden pauzes ingelast, enorme writer’s blocks kwamen langs en ontwijkende antwoorden werden gegeven op de vraag: wanneer is je boek nou eindelijk eens af? Working on it, my dear. Alle mensen die iets maken waar ze al hun ziel en zaligheid in stoppen, weten hoe moeilijk het is om je werk uiteindelijk naar buiten te brengen. Want wat nou als het afgeschoten wordt als loslopend wild? Wat nou als de mensen die je dierbaar zijn, jou achter jouw rug om stilletjes uitlachen? Wat nou als iedereen denkt: was daar nou al die heisa om? En in mijn geval: wat nou als iedereen denkt: wat een shitverhaal, het slaat werkelijk he-le-maal nergens op. En daar heb je dan jarenlang aan gewerkt. Niet bepaald bloed-zweet-en-tranen, maar zeker wel bevroren-vingers-en-slapeloze-nachten. En misschien een overdosis cafeïne hier en daar en een slinkend sociaal leven, zo op zijn tijd. Want ik zeg het eerlijk: al die zaterdagavonden dat ik niet op stap wilde, dat was omdat ik veel liever achter mijn MacBook dook om te schrijven over Epica, Noëlle en Tristan. Over Winterlingen, Zomerlingen en Inspirators. Over de Dorm, president Jäger, de Beveiligersunie en over de kracht en schoonheid van de natuur. Sorry, dus. En nee, die momenten van totale afzondering zijn nog lang niet voorbij.

De eerste drempel

Wat wel voorbij is, is de eerste drempel! Het eerste obstakel is overwonnen. Ik heb mijn boek, een zoveelste versie die nog lang niet af is, laten lezen aan iemand. Mijn schoonzus. Die helemaal into the young adult is, net als ik. Het is niet een kritische en objectieve redacteur die het boek nodig heeft, maar zeker wel iemand waarvan ik het belangrijk vindt dat zij het leuk, meeslepend en boeiend vindt. Zij vertegenwoordigt uiteindelijk de toekomstige lezers van Zomernacht.

Ze heeft het gelezen! En weet je wat ze zei?

Superleuk verhaal! Het verhaal leest goed weg, en is zo geschreven dat je vanaf het begin goed in het verhaal zit. Het heeft een goed tempo; het verhaal is duidelijk te volgen zonder langdradig te worden. Ik ben erg benieuwd hoe het afloopt met Noëlle, of ze uiteindelijk een Inspirator wordt, waarom Noëlle en haar moeder eerder zijn wakker geworden, en of er meer mensen zijn zoals zij.

Dat is me toch een partijtje mooi om te lezen! Mijn glimlach scheurt mijn gezicht in tweeën. En verder:

Aangezien het verhaal vanuit Noëlles perspectief wordt geschreven, is zij de persoon waarmee ik me het meest zou identificeren. Tristan is als personage lastig te peilen, ook omdat Noëlle steeds meer gevoelens voor hem begint te krijgen, en hij uiteindelijk met een ander meisje gaat. Hij toont eerder ook niet heel duidelijk interesse in Noëlle, maar hoe het verhaal geschreven is, voelt het wel alsof er iets gaat gebeuren.

Precies mijn bedoeling, precies wat ik met de opbouw van hun onderlinge relatie voor ogen heb gehad! Maar dat is nog niet alles:

De dialogen zijn goed geschreven. Ik vind het mooi hoe je veel beeldspraak gebruikt, maar alleen in de beschrijvende delen, en niet in de dialoog. Dit maakt de dialogen geloofwaardiger.

Dialogen. Ze vindt ze goed! Er zijn hele schrijfinstructies over volgeschreven en iedereen vindt er weer wat anders van. Maar dankzij Schrijven Online en de Schrijversacademie Groningen en alle andere tips die heb gelezen op websites en in boeken, gaat dat dus ook best goed. Tenminste, volgens mijn nieuwbakken redacteur die ik met naam en toenaam opneem in mijn dankwoord, dat moge duidelijk zijn. En precies zoals ik haar gevraagd had, had ze ook een rake kritische noot:

Ik had wel moeite om me in te leven in Noëlle wanneer ze bij de Inspirators belandt en gemarteld wordt. Zij ondergaat dit relatief passief, terwijl ze geen ander bewijs heeft gehad van het gelijk van de Inspirators dan video’s. Ik miste hier van Noëlles kant iets meer overpeinzingen (bv hebben de Inspirators gelijk wanneer ze zeggen dat de regering zijn mensen martelt; als de inpirators zo tegen de regering zijn, waarom martelen ze dan zelf hun eigen mensen; is het het waard om dit te ondergaan?), des te meer aangezien de Inpirators zulke heftige middelen toepassen, lijkt Noëlle alles nu makkelijk vlot te accepteren.

Daar is dus zeker nog werk aan de winkel! En daar gaan we dan ook weer vol goede moed mee aan de slag. En voor alle mensen die zich nog steeds afvragen wanneer mijn boek nu ein-de-lijk af is: still working on it, my dear, maar het duurt nu écht niet lang meer.

Wil jij ook iets vinden van Zomernacht? Wil je me helpen en ook kritische redacteur zijn? Laat het me weten door onderstaande formulier in te vullen!